سید ابوالقاسم خویی
سید ابوالقاسم خویی (زادهٔ ۲۸ آبان ۱۲۷۸ در خوی و درگذشتهٔ ۱۷ مرداد ۱۳۷۱ در كوفه) از فقها و مراجع تقلید شیعه است. پدرش بنا به تقلید از نام محمد، پیامبر اسلام، نام او را ابوالقاسم گذاشت.
تحصیل
علوم مقدماتی را تا ۱۳ سالگی در زادگاه خویش آموخت. در سال ۱۳۳۰ به نجف رفت و در درس خارج اصول فتحالله شریعت اصفهانی، مهدی مازندرانی، آقا ضیاءالدین عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی، محمدحسین نائینی حضور یافت. کلام، تفسیر و فن مناظره را از محمدجواد بلاغی نجفی فراگرفت. او به خاطر علاقه اش به یادگیری حکمت و فلسفه در درس سید حسین بادکوبهای حاضر شد.
ریاضیات، حساب استدلالی، هندسه فضائی و مسطحه و جبر را نزد سید ابوالقاسم خوانساری آموخت.
آثار
- نفحات الاعجاز
- البیان فی تفسیر القرآن
- معجم رجال الحدیث
- اجود التقریرات
- تکملة منهاج الصالحین
- مبانی تکملة منهاج الصالحین
- رساله در خلافت
- قصیده در مدح امیرالمؤمنین (ع)
- رساله در لباس مشکوک
- المسائل المنتخبة
- تعلیقه بر عروة الوثقی
- تعلیقه بر المسائل الفقهیة
- تهذیب و تتمیم منهاج الصالحین
- المسائل و الردود
- مستحدثات المسائل
- توضیح المسائل
- منتخب توضیح المسائل
- منتخب الرسائل
- تلخیص المنتخب
- تعلیقه المنهج لاحکام الحج
- مناسک حج
- منیة المسائل
- ازالة المحادة عن ملک المنافع المتضاده
- اضائة القلوب بتحقیق المغرب و الغروب
- انارة العقول فی انتصاف المهر بموت احد الزوجین قبل الدخول
- فقه القرآن علی المذاهب الخمس
- قاعدة التجاوز
- فهرست جامع الشتات میرزای قمی
- تقریرات درس فقه مرحوم میرزای نائینی
- تقریرات درس فقه مرحوم محقق اصفهانی
- حاشیه بر وسیلة النجاة
- حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری
- تعارض الاستصحابین
- تقریرات درس اصول مرحوم محقق اصفهانی
شاگردان
- محسن کوچهباغی تبریزی
- سید علی سیستانی
- محمدتقی بهجت
- محمدرضا جعفری
- میرزا جواد تبریزی
- حسین وحید خراسانی
- سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
- موسی شبیری زنجانی
- سید صادق روحانی
- موسی صدر
- سید محمدباقر صدر
- مسلم ملکوتی
- سید جعفر شهیدی
- محمدتقی جعفری
- محمد صادقی تهرانی
- سید جلالالدین فقیه ایمانی
- سید محمدحسین حسینی طهرانی
- ابوالقاسم گرجی
- محمد اسحاق فیاض
- سید ابوالقاسم کوکبی
- میرزا علی غروی تبریزی
- سید محمدحسین فضلالله
- اسد حیدر
- سید محمدعلی قاضی طباطبائی
- محمدجواد مغنیه
- سید عبدالرزاق مقرم
- سید جعفر مروج جزایری
- سید محمد نبوی دزفولی
- اسماعیل محقق کابلی
- سید محمد بجنوردی
- مرتضی بروجردی
- سید رضا خلخالی
- سید محمدتقی خویی
- سید محمدمهدی خلخالی
- میرزا رضا لطفی
- سید علی شاهرودی
- سید علاءالدین بحرالعلوم
- سید محمد روحانی
- سید اسدلله مدنی
- احمد وائلی
- سید ابوالفضل موسویتبریزی
- سید جواد شبر
- سید محمدتقی حکیم
- محمدعلی توحیدی
- سید علی بهشتی
- شیخ محمد رضا مروجی طبسی نجفی*
- شیخ مهدی دشیری
خدمات اجتماعی
احداث کتابخانه، مدرسه، مسجد، حسینیه، خوابگاه، درمانگاه، بیمارستان، مؤسسه خیریه و دارالایتام، از خدمات او میباشد.
در سنگر مناظره
او علاوه بر تدریس علوم اسلامی، در فن مناظره با مخالفان و دانشمندان سایر ادیان نیز خبره بود. در مناظره، شیوه سقراط را در پیش میگرفت و ابتدا، تظاهر به قبول گفتار طرف مقابل میکرد، آنگاه مانند یک شاگرد که در مقام دانشطلبی و استفاده از استاد دانشمند خود است، اشکالات و مطالبی را به عنوان سؤالات علمی، با مهارت خاصی پیش میکشید و موجب میشد که طرفِ مناظره حقایقی را به زبان آورد که ناخواسته، گفتار قبلیاش را نقض کند. بدین گونه او را در تناقضگویی و بن بست قرار میداد و راه فراری برای وی باقی نمیگذارد، جز این که ناگزیر به جهل و اشتباه خود اعتراف کند.
برخی نظرات
- قراءات سبع فاقد سند معتبر به محمد میباشد.
- هیچ کاهش و افزایشی در قرآن رخ نداده است.
- هیچ آیه ای نسخ نشده است.
- اختلاف افق، تأثیری در ثبوت هلال ندارد. اگر ماه در هر جای دنیا دیده شود، گرچه در نقاط دیگر ماه قابل رؤیت نباشد، اول ماه یا عید اضحی ثابت میگردد.
در سنگر سیاست و مبارزه
- فتوای تاریخی در مبارزه با کمونیسم
- حکم به حرمت شرکت در حزب توده
- مبارزه با نفوذ صهیونیسم در ایران
- استقامت در برابر فشارهای رژیم صدام
- حمایت از قیام شیعیان عر