دژ بسطام، دژ بسطام در جوار روستای بسطام در شهرستان خوی واقع شده‌است و توسط روسای دوم (۶۴۵-۶۸۵ پیش از میلاد) ساخته شده و یکی از مهم‌ترین شهرهای اورارتویی زمانی خود بوده‌است. این قلعه با سلطه قوم ماد بر این منطقه به‌صورت متروک مانده‌است و فقط در دوران قرون وسطی (هم‌زمان با دوره مغول) توسط گروهی از مسیحیان مورد سکونت قرار گرفته که از آنها نقش صلیبهایی روی صخره‌ها باقی مانده‌است.

آثار دوره اورارتویی شامل: ساختمان شرقی، محله مسکونی، قلعه، آثار پشت دژ و کانال آبرسانی است. کاوشهای باستانی نشان می‌دهد که این قلعه طی ۵۰ سال و در سه مرحله ساخته شده و دارای معبد، بازار، و مقر حکومتی، برج، بارو، دروازه و راه‌های مخفی خروج مخصوص به خود بوده‌است. قلعه دارای دیوارهای مستحکم سنگی است که روی صخره‌ای بلند، مشرف به شدت و دره‌ای بزرگ قرار دارد. سه اشکوب (طبق) با کارکردهای مختلف است:

• اشکوب تحتانی مشتمل بر دروازه، مهمانسرا، اصطبل و قرارگاه سربازان
• اشکوب میانی که معبدی است با اطاقهای متعدد
• اشکوب فوقانی که اوج هنر معماری اورارتویی است و دارای سکونت گاه، مقر فرماندهی و راه‌های خروجی به بیرون از قلعه می‌باشد.