قراخانیان ایلک خانیان آل افراسیاب (به ترکی: Karahanlılar)
متصرفات ایلک خانیان
Country
پایتخت	کاشغر
تاسیس انحلال	۸۴۰ ۱۲۱۱
دولت پادشاهی
- موسس
مساحت تخمین ۱۰۲۵
- جمعاً	۳٬۰۰۰٬۰۰۰ کیلومترمربع
مذهب	اسلام

قراخانیان (به ترکی: Karahanlılar) یا ایلک خانیان یا آل افراسیاب سلسله ترک‌نژادی بودند که از ۸۴۰ تا ۱۲۱۱ میلادی بر بخش‌هایی از آسیای میانه، از جمله ناحیه اسپیجاب و نواحی شمالی و جنوبی کوه‌های تیان شان

حکمرانی می‌کردند.

قراخانیان را شرق‌شناسان اروپایی از آن جهت به این نام خوانده‌اند که بیشتر در بخشی از لقب آنها واژه قره یا قرا وجود دارد و گرنه آنها را ایلک‌خانیان می‌نامیدند. به دلیل انتساب آنها به شهریار توران زمین، یعنی افراسیاب، آنها را آل افراسیاب نیز خوانده‌اند.

تاریخ

قراخانیان در اتحاد با اقوام ترک‌تبار همسایه قدرتهای کوچک فرارود را شکست دادند و در سامانیان را سرنگون ساختند. پایتخت قراخانیان در کاشغر قرار داشت.

قراخانیان در سده ۱۱ (میلادی) اسلام آوردند، در ۱۰۴۱ قلمرو آن‌ها به دو ایالت غربی و شرقی تقسیم شد، ابواسحاق ابراهیم فرمانروای ایالت غربی پایتخت خود را از سمرقند منتقل کرد و شهرهای مرزی از جمله چاچ و بخش‌هایی از فرغانه را تصرف کرد، اما با قدرت گرفتن سلجوقیان همسایگان جنوبی آن‌ها، درگیری میان قراخانیان و سلجوقیان در نهایت به تصرف سمرقند توسط سلطان ملکشاه سلجوقی انجامید و قراخانیان خراج‌گذار آنان شدند.

قراخانیان در اواخر قرن یازدهم زیر نفوذ قراختاییان همسایگان شمالی خود نیز درآمدند و در ۱۲۱۱ با شکست در برابر لشکر علاءالدین محمد خوارزمشاه به کلی مضمحل شدند.

فرمانرواها